Σωστή φροντίδα του γκαζόν (Μέρος 1)

Σωστή φροντίδα του γκαζόν (Μέρος 1)

Μια ιδιαίτερη λάμψη καλύπτει το γκαζόν τον Μάρτιο: Αυτό το δροσερό πράσινο χρώμα στα τέλη του χειμώνα προμηνύει την έλευση της άνοιξης, καθώς επιτέλους η πρώτη πράσινη χλόη κάνει την εμφάνισή της. Πραγματικά όμορφο θέαμα αυτήν την εποχή, όμως συνοδεύεται συχνά από έναν προβληματισμό: Ποιο είναι το καλύτερο που έχω να κάνω αυτήν την εποχή για να αναπτυχθεί τέλεια το γκαζόν μου;

Αερισμός

Ναι, αυτός ο όρος υπάρχει όντως και είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας τον εξηγήσουμε! Αφορά τον αερισμό των ριζών του γκαζόν. Το γκαζόν φύεται συνήθως σε χώμα που δεν είναι επαρκώς αμμώδες, επομένως πολύ μικρή ποσότητα αέρα φτάνει στις ρίζες οι οποίες όμως πρέπει να αναπνεύσουν. Εφόσον το χώμα είναι υπερβολικά συνεκτικό, εμποδίζει την ανάπτυξη του γκαζόν. Σε αυτήν την περίπτωση, ο αερισμός - η προσθήκη αέρα, δηλαδή - μπορεί να βοηθήσει. Ειδικά μηχανήματα κηπουρικής και διαμόρφωσης τοπίου χρησιμοποιούνται για τη διάνοιξη τρυπών στο γκαζόν. Έπειτα, αυτές οι τρύπες γεμίζονται με χονδρόκοκκη άμμο, ώστε να μην λασπώσουν. Έτσι, βελτιώνεται η απορροή των επιφανειακών υδάτων και οι ρίζες του γκαζόν παίρνουν περισσότερο αέρα- δηλ. εξασφαλίζεται η καλύτερη ανάπτυξή του. Σε μικρές εκτάσεις γκαζόν, στον κήπο του σπιτιού, ή σε προβληματικές περιοχές (π.χ. όπου το χώμα είναι ιδιαίτερα αργιλώδες ή/και υπάρχουν στάσιμα νερά), μπορείτε να αερίσετε το γκαζόν με σκαλιστήρι.

Μυρμήγκια

Όλοι ξέρουμε πόσο ενοχλητικά είναι αυτά τα πλάσματα! Στα σπίτια, βρίσκονται κυρίως δίπλα στα πλακόστρωτα μονοπάτια ή στις πλάκες επάνω στο γκαζόν και όχι τόσο στο ευρύτερο εσωτερικό του. Έχουν περισσότερο την τάση να σχηματίζουν σωρούς από άμμο, παρά να καταστρέφουν το γκαζόν. Μπορείτε να τα καταπολεμήσετε με εντομοκτόνο ειδικό για μυρμήγκια ή - σε μικρότερες περιοχές - απλώστε μαγειρική σόδα, όταν ο καιρός είναι ξηρός. Σημειώστε ότι δεν επιτρέπεται η εξολόθρευση των μεγάλων ερυθρών μυρμηγκιών, επειδή θεωρούνται προστατευόμενο είδος. Αυτά τα μυρμήγκια ζουν σε περιοχές κοντά σε δάση.

Εργαστείτε εύκολα

Εάν πρόκειται να φυτέψετε γκαζόν, μην χρησιμοποιήσετε οποιουσδήποτε σπόρους. Πλέον διατίθενται μείγματα σπόρων που διευκολύνουν την εργασία, καθώς το γκαζόν αναπτύσσεται σε μικρότερο ύψος (γίνεται πιο επίπεδο) και με βραδύτερο ρυθμό. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται λιγότερο κούρεμα και ψαλίδισμα.

Παρτέρια δέντρων

Να ένα θέμα που εγείρει διαφωνίες. Προσωπικά, δεν μ' αρέσει να φυτεύω δέντρα στο γκαζόν, επειδή τα πεσμένα άνθη και φύλλα με ενοχλούν και το γκαζόν πρέπει να καθαρίζεται πιο γρήγορα από τα παρτέρια, ώστε να μην χαλάσει. Ούτε μ' αρέσει να κουρεύω το γκαζόν κάνοντας μανούβρες γύρω απ' αυτά. Γιατί να φροντίζω κι άλλες μπορντούρες γκαζόν; Όμως, εάν υπάρχουν ήδη δέντρα στο γκαζόν σας, θα πρέπει όντως να δημιουργήσετε ένα ξεχωριστό παρτέρι δέντρου, για να αερίζονται επαρκώς οι ρίζες τους. Ιδίως στα πηλώδη εδάφη, οι ρίζες έχουν την τάση να ανεβαίνουν στην επιφάνεια. Αυτό σημαίνει ότι, εάν υπάρχουν γηραιότερα δέντρα, το χλοοκοπτικό θα χτυπά διαρκώς τις ρίζες τους. Και θα προσκρούει εύκολα στο φλοιό με συνέπεια να τον καταστρέφει, εάν η χλόη φτάνει έως τον κορμό. Επομένως, το παρτέρι δέντρου έχει διπλή χρησιμότητα: Κρατά σε απόσταση τα χλοοκοπτικά και τους κόπτες και προστατεύει τις ρίζες. Ωστόσο, δεν έχει κανένα νόημα, εάν πιέσετε το εδαφοκαλυπτικό στρώμα τόσο σφικτά που οι ρίζες να μην μπορούν να αναπνεύσουν ούτως ή άλλως! Καλύτερα να είναι χαλαρό και να το σκαλίζετε περιστασιακά.

Γκαζόν και λουλούδια

Ορισμένα λουλούδια, όπως η βερονίκη, το λευκό τριφύλλι (τριφύλλιον το έρπον) και η μαργαρίτα, φύονται μέσα στο γκαζόν χωρίς να τα θέλουμε και απλώς τα ανεχόμαστε. Πάντως, οι κηπουροί που επιλέγουν συνειδητά σπόρους λιβαδικών φυτών θα πρέπει να κατανοήσουν ότι περιορίζουν σημαντικά τη χρησιμότητα της αντίστοιχης επιφάνειας. Θα πρέπει να αποφεύγεται το συχνό βάδισμα στους λειμώνες λουλουδιών. Για τη σπορά μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα κοινά μείγματα σπόρων που διατίθενται στο εμπόριο. Συνδυάζουν μια ποικιλία ειδών χλόης και βοτάνων, όπου συμπεριλαμβάνονται το κενταύριο το κυανό και η παπαρούνα - που δεν διαρκούν πολύ - καθώς και λουλούδια που ευδοκιμούν μακροπρόθεσμα. Είναι αλήθεια ότι οι λειμώνες λουλουδιών απαιτούν λιγότερο κούρεμα. Δύο φορές το χρόνο αρκούν (μία φορά τον Ιούνιο και έπειτα πάλι τον Οκτώβριο). Ωστόσο, όταν κουρεύετε γκαζόν τέτοιου τύπου, η ποσότητα χλόης είναι μεγάλη και μάλλον θα χρειαστείτε δρεπάνι χειρός, μηχανοκίνητο δρεπάνι ή χλοοκοπτικό με ράβδο κοπής, καθώς το "κανονικό" μικρό χλοοκοπτικό δεν θα τα καταφέρει. Κάποιοι κηπουροί κουρεύουν το γκαζόν με λουλούδια μόνο μία φορά, τον Σεπτέμβριο. Περιμένουν μέχρι να ωριμάσουν οι σπόροι των περισσότερων ειδών λουλουδιών. Αυτό συνήθως δεν συμβαίνει, εάν το κούρεμα γίνεται τον Ιούνιο.

Ασβέστης

Συνήθως, ξεχνάτε να προσθέσετε ασβέστη στο γκαζόν. Ωστόσο, η ανάπτυξη του γκαζόν συχνά περιορίζεται, εάν το χώμα είναι υπερβολικά όξινο, όπως στην περίπτωση της φέστουκας. Το ιδανικό pH για το γκαζόν είναι ελαφρώς όξινο - μεταξύ 5,5 και 6,5. Περίπου 50 έως 60 γραμμάρια γεωργικού ασβέστη ανά τετραγωνικό μέτρο ετησίως επαρκούν για τη διατήρηση των επιπέδων ασβέστη. Τα αμμώδη εδάφη συνήθως χρειάζονται περισσότερο ασβέστη συχνότερα από τα πηλώδη εδάφη που δεσμεύουν καλύτερα τον ασβέστη. Εάν μπορείτε να υπολογίσετε την τιμή pH του γκαζόν σας με ένα δείγμα χώματος, προσθέστε 60 γραμμάρια ασβέστη ανά τετραγωνικό μέτρο για να αυξήσετε την τιμή pH κατά 0,5. Παράδειγμα: Εάν υπολογίσετε τιμή pH 4 και θέλετε να την αυξήσετε σε 6, θα χρειαστείτε 4 x 60 γραμμάρια ασβέστη ανά τετραγωνικό μέτρο, δηλαδή περίπου 240 γραμμάρια. Άρα, ένας σάκος 25 κιλών αρκεί για 100 τετραγωνικά μέτρα γκαζόν.

Λιπασματοποίηση

Όταν πετάτε κομμένα φυτά στο σωρό κομπόστ, συχνά αρχίζει να μυρίζει. Αυτό συμβαίνει, εάν βάλετε τα κομμένα φυτά σε παχιές, μεμονωμένες στρώσεις στο κομπόστ. Για να αποτρέψετε τη δυσωδία, χρησιμοποιήστε λεπτές στρώσεις ψαλιδισμένου γρασιδιού, πάχους 10 εκατοστών το μέγιστο. Έπειτα, εναλλάξτε με στρώσεις πολύ ξερών φυτών λιπασματοποίησης (π.χ. ξερά στελέχη που έχουν κοπεί το φθινόπωρο ή κομμένα λεπτά κλαδιά δέντρων). Έτσι, αναμιγνύονται ξερά φυτά λιπασματοποίησης πλούσια σε άνθρακα με υγρά φυτά πλούσια σε άζωτο, προκειμένου να δημιουργηθούν οι βέλτιστες δυνατές συνθήκες αποσύνθεσης. Αυτό ισχύει ιδίως, εάν τα υλικά λιπασματοποίησης - όπως παρουσιάζονται εδώ - αερίζονται επαρκώς σε στρώσεις. Δεν υπάρχουν αναερόβιες συνθήκες, δηλαδή δεν εκλύονται ακατέργαστα αέρια και δεν αναδίδονται δυσάρεστες οσμές.

Χλοοκοπτικά εδαφοκαλυπτικού στρώματος

Η αλήθεια είναι ότι κάνουν εύκολο το κούρεμα του γκαζόν, αφού ιδανικά κόβουν το ψαλιδισμένο φυτικό υλικό σε μικροσκοπικά κομματάκια τα οποία πέφτουν στο έδαφος ανάμεσα στους μίσχους και αποσυντίθενται εκεί, παρέχοντας θρεπτικά στοιχεία στο γρασίδι. Μην ξεχνάτε όμως ότι απαιτείται καλή βάση γκαζόν και υγιής χλόη που να έχει λάβει πλήρη θρεπτικά στοιχεία. Το αποτέλεσμα δεν είναι τόσο καλό σε προβληματικά εδάφη (υπερβολικά συμπυκνωμένα ή υγρά). Σε τέτοιες περιπτώσεις, το ψαλιδισμένο φυτικό υλικό παραμένει ανάμεσα στους μίσχους για υπερβολικά παρατεταμένο χρονικό διάστημα υπό μορφή στρώματος που εμποδίζει τη ροή του λιπάσματος, κρύβει το φως από τους μίσχους και προάγει την ανάπτυξη βρύων. Επομένως: χρησιμοποιήστε το χλοοκοπτικό εδαφοκαλυπτικού στρώματος, αλλά και έναν καλλιεργητή τουλάχιστον μία φορά - και συχνότερα, εάν είναι απαραίτητο.

Φύτευση νέων σπόρων

Μην φυτεύετε νέους σπόρους, προτού η θερμοκρασία χώματος φτάσει τους 14° C περίπου. Σε αυτήν τη θερμοκρασία, οι σπόροι φυτρώνουν πιο γρήγορα και τα νεαρά φυτά αναπτύσσονται ταχύτερα. Ανάλογα με τους σπόρους που θα χρησιμοποιηθούν, περίπου 30 έως 40 γραμμάρια ανά τετραγωνικό μέτρο επαρκούν. Εάν δεν έχετε μεγάλη εμπειρία στη διανομή λιπάσματος και δεν μπορείτε να κρίνετε με βεβαιότητα εάν έχει απλωθεί ομοιόμορφα, χρησιμοποιήστε ένα διανομέα λιπάσματος, ο οποίος διαθέτει επίσης επιλογή ρύθμισης που εγγυάται την ομοιόμορφη σπορά. Μην ξεχάσετε να καλύψετε τους σπόρους! Εάν θέλετε ή εάν χρειάζεται να ποτίσετε τους σπόρους μέσα στο δεκαπενθήμερο περίπου, προτού φυτρώσουν, επειδή ο καιρός είναι πολύ ξηρός, ποτίστε τους πάρα πολύ προσεκτικά, ιδιαίτερα όπου το έδαφος έχει κλίση. Προσέξτε να μην πλημμυρίσει το χώμα και ανέβουν στην επιφάνεια. Συνήθως λαμβάνουμε ερωτήσεις για το πότε είναι καλύτερη στιγμή για το πρώτο κούρεμα: Περιμένετε τρεις ή τέσσερις εβδομάδες και μετά κουρέψτε το γκαζόν μόνο εάν αρχίζει να πρασινίζει, όταν τα στελέχη έχουν ύψος περίπου οκτώ εκατοστά. Σε αυτήν τη φάση, κόψτε το περίπου στα πέντε εκατοστά. Αφού έχετε κουρέψει το γκαζόν για τρίτη ή τέταρτη φορά και πλέον είναι παχύτερο, μπορείτε σταδιακά να το κόψετε στα τρία εκατοστά.