Er zijn maar weinig tuineigenaren die houden van onkruid in de tuin. Toch is het niet nodig om meteen naar de chemische onkruidverdelgers te grijpen, zelfs niet als het onkruid een groot probleem is. Onkruid kan ook op een vriendelijke manier worden uitgeroeid. Dit zorgt ervoor dat je geen levende wezens of het milieu schaadt. Als je veel waarde hecht aan een tuin die in harmonie is met de natuur, zou je het gebruik van synthetische chemische middelen moeten vermijden. Het gebruik van dergelijke middelen is sowieso al verboden op betegelde of afgedichte oppervlakken zoals een garageoprit, omdat schadelijke stoffen in het grondwater terecht kunnen komen.
Paardenbloemen, brandnetels en dergelijke zijn meestal gasten die niet welkom zijn in tuinen, omdat ze mogelijk met sierplanten gaan strijden om voedingsstoffen, licht en water. Het zijn echte overlevers, omdat ze zich uitstekend kunnen aanpassen aan de bestaande condities in hun leefomgeving. Het is vaak veel gemakkelijker om onkruid te weren als je weet aan welk type grond ze de voorkeur geven. Brandnetels houden bijvoorbeeld van grond die stikstof bevat en rijk is aan voedingsstoffen, boterbloemen houden van stilstaand water en kweekgras doet het bijzonder goed in compacte grond.
Over het algemeen wordt onkruid ingedeeld op basis van de wijze waarop ze zich vermeerderen: zaad- en wortelonkruiden. Om onkruid effectief en langdurig onder controle te houden, moet je weten tot welk type elk onkruid behoort.
Zaadonkruiden:
Zaadonkruiden bloeien meestal een zomer lang. Tijdens de bloei produceren ze zo veel zaden dat deze nog jarenlang in de grond kunnen overleven. Ze kunnen door het spitten weer aan de oppervlakte komen en dan opnieuw ontkiemen. Door zaadonkruiden tijdens de bloei af te knippen wordt een sterke groei gestimuleerd, waardoor tuinierders die dit doen, precies het tegenovergestelde bereiken van wat ze eigenlijke beoogden. Het is beter om in het voorjaar 2-3 weken te wachten met zaaien of planten. Je kan dan veel onkruid verwijderen dat op dat moment al is ontkiemd. Bewerk de grond hiervoor met een tuinkrabber en trek de ongewenste lastpakken eruit. Als ze nog niet hebben gebloeid, zijn ze zelfs waardevol als compost en hebben daarmee ook nog een positieve functie. Typische voorbeelden van zaadonkruiden zijn: herderstasje, muur, witte ganzenvoet en smalle weegbree.
Onkruiden met wortelstok:
Onkruiden met wortelstok verspreiden zich voornamelijk onder de grond, via de wortels, en slechts in beperkte mate via zaad. Als je tijdens het wieden een klein deel van de wortel achterlaat, zal het onkruid al snel weer verschijnen. In tegenstelling tot zaadonkruiden mogen wortelonkruiden niet op de composthoop worden gegooid, omdat het absoluut niet zeker is of de worteldelen tijdens het composteringsproces worden afgebroken. Typische voorbeelden van wortelonkruiden zijn: tijdelijke grassen, paardenbloemen en het monsterlijke kweekgras.
Om niet naar de chemische onkruidverdelgers te hoeven grijpen, raden we aan om oude beproefde methoden te gebruiken, zoals uittrekken, mulchen of schroeien. Wortels met de hand uittrekken is niet altijd praktisch als er veel onkruid staat. Onkruiden die vooral vlakke wortels hebben, zijn gemakkelijk te verwijderen. En het principe 'waar geen licht is, is geen groei' gaat ook hier op. Daarom is mulchen een goede manier om onkruid onder controle te houden. Wanneer de grond bedekt is, kunnen onkruiden minder goed opkomen. Schroeien is ook een effectieve manier om onkruid te vernietigen. Dit is met name nuttig op plaatsen waar schoffelen niet mogelijk is. Deze methode is echter voorbehouden aan ervaren tuinierders, omdat hierbij ook bodemorganismen beschadigd kunnen worden. De hitte duurt maar enkele seconden, maar het onkruid wordt in slechts een paar dagen volledig gedood.
Bedenk ook dat niet alle onkruiden altijd slecht zijn. Onkruid omvat ook zogenaamde pionierplanten zoals paardenbloemen en akkerdistels. Met hun sterke wortels beluchten ze de grond en halen ze voedingsstoffen omhoog uit diepere lagen van de grond, waardoor andere planten hier later kunnen leven. Veel onkruiden zijn ook een belangrijke voedingsbron voor nuttige insecten en vogels. Je moet daarom altijd zorgvuldig afwegen of onkruiden echt een probleem zijn – en op welke specifieke locaties – zodat je vervolgens doelgericht actie kan ondernemen op de juiste plaatsen.
